Dyrektywa o ochronie sygnalistów - co trzeba wiedzieć
Kategorie:

Dyrektywa o ochronie sygnalistów – co musisz wiedzieć?

W grudniu 2019 r. weszła w życie dyrektywa UE w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa (sygnalistów). Najpóźniej w 2021 roku kraje członkowskie (w tym także Polska) będą wymagać, aby organizacje zatrudniające powyżej 50 osób lub generujące powyżej 10 mln euro obrotu rocznie wdrożyły system ochrony sygnalistów. Co dokładnie oznacza dyrektywa o ochronie sygnalistów?

Jak to się zaczęło?

Dyrektywa w sprawie sygnalistów nie jest czymś nagłym i niespodziewanym. Spójrzmy na jak wygląda to na linii czasu:

Przed kwietniem 2018: Sygnaliści byli odpowiednio chronieni jedynie w kilku państwach członkowskich UE

Kwiecień 2018: Komisja Europejska przedstawia propozycję dyrektywy mającej na celu zapewnienie jednolitej ochrony sygnalistów

Marzec 2019: Między państwami UE a Parlamentem Europejskim wypracowane zostało tzw. wstępne porozumienie.

16 kwietnia 2019: Parlament Europejski przyjął przepisy dotyczące jednolitej ochrony sygnalistów.

Październik 2019: Oficjalne przyjęcie dyrektywy w sprawie sygnalistów przez Radę Unii Europejskiej

Grudzień 2021: Ostateczny termin implementacji dyrektywy przez państwa członkowskie Unii Europejskiej do prawa krajowego.

Ostateczny termin implementacji dyrektywy zbliża się nieubłaganie, jednak zostało wystarczająco dużo czasu, by wdrożyć niezbędne zmiany.

Zobacz: Kto musi wdrożyć system ochrony sygnalistów?

O czym mówi unijna dyrektywa o ochronie sygnalistów?

Dyrektywa Unii Europejskiej o ochronie sygnalistów skupia się na bezpieczeństwie osób zgłaszających nieprawidłowości w organizacjach publicznych i niepublicznych.

Główne założenia dyrektywy to:

  • Ochrona dotyczy nie tylko pracowników zgłaszających swoje obawy, lecz także osób ubiegających się o pracę, byłych pracowników, osób popierających sygnalistę oraz dziennikarzy.
  • Osoby te są chronione przed zwolnieniem, poniżeniem i innego rodzaju dyskryminacją.
  • Dyrektywa ma zastosowanie wyłącznie do zgłoszeń wykroczeń związanych z prawem UE (M.in. oszustwa podatkowe, pranie pieniędzy, bezpieczeństwo produktów i transportu, ochrona środowiska, zdrowie publiczne i ochrona konsumentów oraz danych). Unia Europejska zachęca jednak ustawodawców krajowych do rozszerzenia zakresu ochrony na wykroczenia związane z prawem obowiązującym na terenie kraju.
  • Sygnalista może zdecydować, czy zgłosić problem wewnętrznie w firmie, czy bezpośrednio do właściwego organu nadzorczego. Jeśli zgłoszenie zostanie zignorowane lub jeśli sygnalista ma powody, by sądzić, że leży to w interesie publicznym, może również zwrócić się bezpośrednio do opinii publicznej. W obu przypadkach sygnalista podlega ochronie.
  • Do zgłoszeń nieprawidłowości sygnalistom ma zostać udostępniony wewnętrznie bezpieczny kanał sygnalistów

Korzyści z dyrektywy o ochronie sygnalistów dla organizacji

Wydaje się, że dyrektywa służy jedynie bezpieczeństwu sygnalistów. Tak naprawdę jednak sama organizacja również może uzyskać wiele korzyści z wprowadzenia bezpiecznego kanału sygnalistów.

Dzięki zapewnieniu skutecznego systemu raportowania nieprawidłowości pracownicy oraz inne osoby zainteresowane zachęcane są do zgłaszania swoich wątpliwości na poziomie wewnętrznym. Samo to zmniejsza ryzyko problemów prawnych czy PR-owych.

Wczesna identyfikacja potencjalnego ryzyka i rozwiązanie problemu na wczesnym etapie może zapobiec lub znacznie ograniczyć szkody finansowe lub reputacyjne.

Co dalej?

Chcesz być jako pierwszy informowany o postępach prac nad ustawą i nowościach w temacie bezpiecznego systemu sygnałowania?

Zapisz się do naszego newslettera!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *